ÖLÇÜP 2

ÖLÇÜP 2 (ölçüp iki): Bu sözcük 72v sayfasında okundu. Tümce örneklerinde bu sayfada bu sözcüğün geçtiği tümce hakkında notlarımızı paylaştık. Bu paylaşımlar henüz yazım hataları açısından düzeltilmiş olmasa da sizlere bir fikir verecektir. Sözcüğün kökü ÖLÇ- ve eki -ÜP' dür. Yazar bu sözü ÜLCÖP şeklinde yazmış. ÖLÇÜP sözcüğünü veya ÖLÇ- kökünün anlamını görmek isterseniz bunları evlerimizdeki sözlüklerde bu şekilde bulamayız. Bunları sözlüklerde '-mek' sözcük eki formunda ÖLÇMEK sözcüğünü arayarak bulabiliriz. Bu sözcük farklı lefçe veya ağızlarda farklı şekillerde seslendirilir. Bu sebeple farklı seslendirilişlerinden Türetilmiş sözcükler bulmak mümkündür. Mesela Türk dilinde bazı ÖYKMEK sözcüğü 'karşılaştırmak', 'örneksemek' anlamında halen kullanılmaktadır. Bu sözcüğün de ÖLÇMEK sözcüğü ile kökteş olduğunu düşünmekteyim. Üstelik büyük bir olasılık ile ÖYKÜ sözcüğü de aynı kökten türetilmiş olabilir. Kelime köken bilimi alanındaki bazı çıkarımlarımı bir kenara bırakacak olursam, yazarın bu sözcüğü yazdığı sayfada bir terazi çizimi yapılmıştır. Yazar elbette 'terazi burcu' hatırlatması yapan bu çizimi bilinçli olarak kullanmıştı ancak bu çizimin yapıldığı 72v sayfasında yazar bazı ölçme/gözlemleme tavsiyelerinde bulunmaktadır. Bu sayfada bu sözcüklerin (2/iki sözcüğünün) hemen yanında yazar ÖYCÖ / OYCO sözcüğünü de kullanmış. Bu sözcüğü hem AYCA (ay-olarak veya ayca/ayça/ay-gibi-güzel) olarak da alabiliriz. Üstelik bunu yaparsak tümcenin anlam bütünlüğü bozulmamakta ve anlamı bir miktar değişmektedir. Fakat yazarın bilerek sözcükler ile oynadığını ve özellikle bu alfabeyi geliştirdiğini düşünüyoruz. Bu sebeple sözcüklerin farklı okunmasını isteyen ve bu şekilde yazan yazarın kendisidir. Yazarın zamanında farklı lehçe veya ağızlarda ÖLÇÜ sözünün hem ÖLCÖ hem de ÖYCÖ olarak seslendirildiğini düşünüyoruz. Yazar da kodlama yaptığı bu eserde karışık lehçe kullanmaktadır. Yani yazar sayfayı okuyacak farklı kimselerin farklı tümceler okumasını istiyordu. Biz bu sayfalarda tümce örnekleri kısmında bu sözcüklerin birlikte geçtiği bu tümce hakkında notlarımızı paylaştık. Ancak o paylaşımda bu tümcenin genel olarak tek bir çevirisini verdik. Bu demek değildir ki bu tümceyi farklı şekillerde tercüme edemezdik. Biz tümce içinde bu sözcükleri okurken şöyle bir çeviri yaptık; “AY+AHPAP SAPIP ÖLÇÜP İKİ ÖLÇÜ-SAĞIN DOKUZ AYA+EK AYGI SAĞIN AY+GÖZEK”. Ancak aynı tümce şöyle de çevrilebiliyor; “AY+AHPAP SEBEP ÖLÇÜP İKİ AYCA-SAĞIN DOKUZ AYA+EK AYGI SAĞIN AY+GÖZEK”. Bunun dışındada çeviriler yapılabilir. Bunlardan birisi doğru diğeri yanlış demek elimizdeki veriler ile pek mümkün değildir. Üstelik elimizdeki mevcut veriler (okumalara dayanarak elde edilmiş bilgiler olup) bu cümlemin daha farklı da okunabileceğini göstermektedir ve bütün yazma boyunca neredeyse her sayfada benzer durumlar gözlemlenmiştir. [Kelime eklerinin fonksiyonlarını bu sayfada görebilirsiniz: <http://web.boun.edu.tr/ergiydir/ders_dokuz.htm>] ÖLÇÜP sözcüğü kökü ÖLÇ- (ölçmek fiili kökteşi) ve eki '-ÜP' eki ise (-ıp/-ip; -up/-üp) bir zarf-fiil yapan sözcük ekidir. Bu ekler (Gerundium) hareket hali ifade eden fiiller teşkil eder. Devamlılık, zaman, sebep, miktar vb fonksiyonunda zarf-fiiller yapar. The “-mek / -mak” are suffixes of Turkish infinitive. They turn the root word into a verb as well as also a concrete noun. It has no inflection to indicate mood or tense. As a noun it can be suffixed with person and movement suffixes. Bu cümle için yapılabilecek olası diğer okumalar: “AY+AHPAP SEBEP ÖLÇÜP İKİ AYCA-SAĞIN DOKUZ AYA+EK ÖYKÜ SAĞIN AY+GÖZEK”. -veya- “AY+AHPAP ŞEFFAF ÖLÇÜP İKİ AYCA ZAĞIN(kadar) DOKUZ AYA+EK AYGI SAĞIN AY+GÖZEK”. (-ve bunun gibi-)