SORAR / SÜRER

Bu sözcük ATA abc türeşkoşumuna göre SORAR (sormak / sor- kökünden ya da "emer/soğurur" anlamında soğurmak sözcüğü eşanlamlısı olarak) veya SÖRER (sürmek / sür- kökünden) sözcük olmalı. SOR-AR sözcüğü yazılışı aradan geçen zamanda değişmemiş olarak kalmış fakat bu sözcüğü SÖRER biçiminde okuyorsak bu durumda zamanla Ö sesinin Ü sesine değiştiğini veya farklı ağızlarda SÖRMEK sözcüğünün SÜRMEK biçiminde seslendirilmiş olduğunu söyleyebiliriz. Bu sözcüğün okunduğu yerde bitki çizimleri yapıldığı için bu sözcüğün bitki bilimi veya tarım ile ya da eczacılık ile ilgili bir anlamı olması beklenir. Bu nedenle sözcüğün SORAR (soğurur/emer ya da sormak kökünden) veya SÜRER (sürmek) anlamında kullanılmış olduğunu varsayıyoruz. Elbette bu sözcüğün geçtiği tümceler üzerinde etraflı çalışma yapılması ile bunlardan hangisi olduğu netlik kazanacaktır. Burada sürmek kökünden olan SÜRER sözcüğü "ÇIKAR, FİLİZLENİR, BUDAK VERİR veya KÖKÜ-DALI UZAR / YENİ UÇ VERİR / YENİ DAL UZAR" anlamında bir tarım terimi olarak kullanılmış olmalıdır. Bu sözcüğün yazıldığı yerde yapılan bitki çizimleri olduğu için bu sözcüğün bu anlamı ile yapılan çizimle örtüşen bir sözcük olduğunu düşünebiliriz. Aynı kökten türetilmiş SÜRGÜ sözcüğünün "ağaç filizi" anlamında kullanımı vardır. Aynı şekilde SÜRGÜN sözcüğünün bir tarım terimi olarak "fışkın kol" anlamında kullanımı mevcuttur. SÜRMEK / SÜRER sözcüklerinin UZAMAK / UZATMAK anlamı yanı sıra "bitki, ot yetişip ortaya çıkmak, bitmek, yeşermek anlamı da vardır. Aşağıda linkini verdiğimiz kaynak sözlükte şu tümce içerisinde bu sözcük geçmektedir: "Bu gölgeli yerlerde otlar bütün bir yaz mevsimi yeniden yeniye sürer, rutubetli toprakta bir bir arkasına yoncalar fışkırır, çayırlar kabarırdı." -R. H. Karay. Bakınız: https://sozce.com/nedir/292817-surmek https://sozce.com/nedir/292743-surgu https://sozce.com/nedir/292770-surgun Not: Burada SÜRER sözcüğünün kökü SÜR- ve sondaki sözcük eki ise bu sözcükte bitkinin çıkma / bar-verme / uzama hareketinin ifadesi olan -ER (-ar/-er) ekidir. Burada sürme/uzama hareketi bildirir ek ile birlikte sözcüğe tek başına baktığımızda SÜR-ER sözcüğünün belli bir zamana asıllanmamış olan geniş zaman biçiminde yazılmış olduğunu söyleyebiliriz. Sözcük SORAR (soğurur) veya SÖRER (sürer) olması fark etmeksizin sözcüğün sağında ve solunda çizilmiş bitkinin fışkı/filiz vermesi veya köklerinin suyu soğurması anlamı ile bir çizim sözcük eşlemesi örneği olduğu söylenebilir.