ÇUBUK-AŞARAK / ÇUBUK-AŞILAYARAK

El yazmasında sayfa 9r’de bir bitkinin gövdesinden 8 yerden aşılandığı görülmektedir. Bu kelimeyi alfabe transkripsiyonundaki farklanmaya esasen birkaç farklı şekilde okuyabiliyoruz. Ancak farklı okumalar anlamı veya çeviriyi değiştirecek nitelikte değildir. Çünkü bu bileşik sözün eski ve şimdiki seslendirilişi arasında ses değeri açısından büyük bir farklılık yoktur. Bu sözü 'ÇUBUK-AŞARAK' veya 'ÇUBUK-EŞEREK' ya da 'ÇUBUK AŞILAYARAK' olarak çeviriyor olmamız sonucu değiştirmemektedir. Bu söz bitki açılama terimleri dahilindeki 'çubuk aşılamak' deyimidir. Sayfa 9r’de 6. Sırada 4. kelimedir ve 'ÇIBIK/ÇIPIK-AŞORAX/EŞÖREX' kelimesi görülebilir. Ayrıca burada ana gövdeye aşılanmış 8 adet çubuk görülmektedir. Bu kelimenin başındaki bileşik hece harfini alfabe transkripsiyonumuza göre ‘ÇĞIP’, ‘ÇBIKI’, ‘ÇIPIK’, ‘ÇIBIK’ şeklinde okumak mümkün. Yani bu ilk bileşik harf bize bu sözün bir bileşik kelime olduğunu gösteriyor çünkü bu söz bugün ‘ÇUBUK’ olarak seslendirdiğimiz sözdür. Sözün devamı ise AŞORAX (aşarak) ve EŞÖREX (eşerek) olarak okunabilir. Bu da bugün ‘AŞILIYARAK’ şeklinde seslendirdiğimiz sözdür. Bu sözleri biz ‘ÇUBUK-AŞILAYARAK’ şeklinde çeviriyoruz. Bugün ağaçların aşılanması işlemini tanımlayan terimlerden birisi olarak halen kullanılmaktadır. Çubuk aşılamak veya ağacı aşılamak şeklinde kullanılan sözdür ve bu sçzün yazılı olduğu 9r sayfasında bir ağaç ismi olarak ‘ÇINAR’ adı da yazılmıştır. Aynı sayfada ‘çubuk-aşılayarak’ sözünden hemen sonraki iki kelime ÇINAR-Ekiyi (eki-i/eki-ü) sözü yer almaktadır. Not; AŞILAMAK ve AŞI sözlerinin ÖŞMEK (benzemek) OKŞAMAK (Ökşemek/Azeri ağızlarında 'benzemek' anlamındaki söz), EŞMEK/EŞELEMEK, EŞLEMEK ve EŞİT sözlerinin kökteş olduğunu düşünmekteyim. Bununla ilgili ayrıca makale yazmış bulunuyorum. ÖŞMEK sözünün diğer bazı anlamları da 'birbirine-uygunlaşmak', 'birbirine-denkleşmek' (alışmak ve benzemek) anlamlarıdır. Ancak nedense sözlüklerde bu anlamları hiç yazmaz.