SARIAĞU / SARIAĞI / *SARAHU / *SARAĞU

Bu sözcük yazmanın 101v_102r sayfasında bir bitki çizimi yanında yazılı şekilde bulundu. Bu sözcüğün bir bileşik sözcük olduğu söylenebilir. Sözcüğün sondaki bitişeni -AXU biçiminde yazılmıştır. Bu gün bu sözcüğün ortasındaki sessiz -X- sesinden -Ğ- sesine değişmiş biçimdedir. Yaklaşık 600 yıl önce yazar tarafından ZORAXU biçiminde yazılmış bu bitki adının bu gün SARI+AĞU ses değerine evrilmesi söz konusu olmuştur diye düşünmekteyiz. Sözcük muhtemelen SARI kelimesini *ZORI biçiminde seslendiren bir alt lehçenin ağzında bileşik kelime oluştururken *ZORIAXU seslendirilen şekilde ZOR- biçiminden ses uyumuna göre ZORAXU biçimine evrilmiş olmalı. Sözcük aradan geçen 600 sene içerisinde SARIAĞU (muhtemelen belli ağızlarda halen *SARAĞU seslendirilen) biçimini almış olabileceği gibi aynı zamanda belki de hem *ZORAĞU / *SORAĞU hem de *SARAĞU / SARIAĞU biçimi 600 yıl boyunsa farklı bölgelerin ağızlarında aynı anda yaşamış da olabilir. Muhtemelen Kuzey-Anadolu ağızlarında ve özellikle Artvin, Ordu, Kars, Erzurum, Erzincan yöreleri yerel ağızlarında muhtelif söylenişleri bulunuyor olmalıdır. Mevcut sözlüklerde bu bitki adının SARIAĞI söyleniş biçimi ve SARIOĞU biçimi kaydedilmiştir. SARIAĞI sözcüğü anlamı karşılığı sözlüklerimizde "kışın yapraklarını döken, sarı çiçekli ve çalı görünüşünde bir bitki, sifin, zifin (Rhododendron luteum)" açıklaması yapılmaktadır. Aynı sözlüklerde SARIAĞU sözcüğü yanında ise "Sarı çiçekli ve yaprakları ağılı, bodur bir çeşit ağaç" açıklaması yapılmaktadır. Ben her ikisinin aynı bitki olduğunu düşünsem de bu konuda bitki bilimcilerin görüşlerini almakta fayda olacaktır. Bakınız: https://sozce.com/nedir/272589-sariagu https://sozce.com/nedir/272586-sariagi