ŞARAPOTÇUĞU / ŞARAP+OTÇULU (ŞARAPOTU)

Bu sözcük ATA elyazmasının f78r sayfasında okunmuştur. Bu sayfada ayakları ile bir şeyler ezen (belki-de yeşil üzümleri ezen) kadınlar çizilmiştir. Dünyanın birçok yerinde bu sayfayı inceleyen bazı araştırmacılar burada çizilmiş kadın figürlerinin üzüm eziyor olarak gösterildiğini ve onların şarap yaptığını düşünmüş olmalı. Bu sebeple yazmanın dilini anlamak için bu sayfadaki çizim ve yazılar arasında eşlemeler kurmaya çalıştılar. Bu amaçla onlar muhtemelen çok sayıda farklı dillerden olmakla, (genellikle) şarap, üzüm ve ezmek, yıkanmak gibi kelimeler aramışlardı ki biz de aynı sözcükleri bu sayfada taradık. Böylece biz burada şarapçılıkta kullanılan bir bitkinin adını bulduk. Sayfada bulduğumuz tek eşleme de bu değildir. Yeri geldikçe örnek cümleleri ile göstereceğiz. Batıda, “Wine herb” veya “wine weed” (Artemisia Absinthium) olarak isimlendirilen bitkinin Türkçedeki karşılığı, “ŞARAPOTU” olarak geçmektedir. Bitki, Türk dilindeki ismini şarapçılık işleri dahilinde almış olmalıdır. Sondan ikinci harfin ÇIL veya ÇIK okunduğu henüz netlik kazanmış değildir. Metinlerde geçen başka sözcüklerde de aynı hece karakteri görüldüğünde bunların okunuşları tümce içerisindeki bütünlüğü bozmadığı bakımından da sınanmalı ve bu bileşik karakterin ÇIL ses değeriyle mi yoksa ÇIK ses değeriyle mi okunması gerektiği konusu netleştirilmelidir. Okuma çalışmaları henüz tamamlanmamıştır. Mevcut aşamada sözcük aşağıdakilerden birisi olmalıdır; ŞARAPOÇILU, ŞARAPOÇIKU, ŞARAPOÇILYERÜ, ŞEREFOÇILU, ŞEREFOÇIKU, SERAPOÇILYERÜ, ŞERAPOÇILU, ŞERAPOÇIKU, SEREPOÇILYERÜ Burada yazılmış olan muhtemelen günümüzde ŞARAPOTÇUĞU veya ŞARAPOTÇULU diyebileceğimiz sözcüklerden birisidir. Bu kelimenin sondan ikinci harfi ikili ve üçlü hece harfleri grubunda değerlendirilebilir. Bu harfin aynı zamanda hece harfi tanımga bitişimi olarak ses değeri |-ÇILYER-| biçiminde olmalıdır. Bu anlamda yazıldığı yerdeki arazi yapısı, bölge adı veya bitki örtüsü anlamında bir ifade olarak da bulunuyor olabilir. Diğer bileşik harflerde olduğu gibi, ATA hece harfleri türeşkoşum tablosunda bu harfin farklı ses değerleri ifade edilerek gösterilmesi söz konusu olmuştur. Çünkü daha önceden de bahsettiğimiz gibi özellikle hece karakterlerinin sınanmasında kısmen tümden gelim biçimi eleme-denkleme metodu kullanmaktayız. Yani bir işaretin karşısında (şimdilik) birden fazla ses değeri eşlenmiş olmasının sebebi çalışmamızın henüz tamamlanmamış olmasındandır. Yani burada biz şu an içinde bulunduğumuz dönemde, devam eden bir işin elde mevcut sonuçları veya durumu hakkında bilgi iletiyor durumdayız. Ancak okumalar ve tümce incelemeleri ilerledikçe bu farklı okunuş şekilleri ATA türeşkoşum tablosundan çıkarılarak sadeleştirilecek ses karşılıkları içeriği ile ATA türeşkoşum tablomuz en doğru okunuşu yansıtacak olan sade biçimini alacaktır. Türkçe sözlüklerde veya bitki bilimi ile ilgili bazı kitaplarda ŞARAPOTU sözünün sinonimleri (eş anlamlıları): {Şarap otu, acı yavşan otu, pelin otu, ak yavşan} şeklinde geçmektedir. {Wormwood, (Türkçe okunuç biçimlerinden bu sözcüğü 1/1 İngilizceye çevirecek olsak; honor weed, mirage weed, wine herb, wine weed), Artemisia Absinthium, Asteraceae (papatyagiller).} ATA abc türeşkoşumuna göre S sesi Ş, A sesi E, P sesi F olarak okunabiliyor. Bu durumda ŞARAP sözü ŞERAP veya ŞEREF olarak da okunabilmekte. Bizim kültürümüzde alkol alan kimselerin birbirlerine ŞEREFE demeleri ile buradaki ŞEREF-OTU okunuşu arasında yani ŞARAP ve ŞEREF arasında dilbilimsel köken açısından bir bağ yoktur diye düşünenler olacaktır. Ben şahsen arada uzak geçmişten gelen bir bağ olabileceğini ve hatta sözcüğün SERAP ve SARAP okunuşu dahil bunların “sarmak” fiili kökteşi sözcüklerden ses değeri ayrışmaları, anlam ayrışmaları ve anlam kaymaları ile evirilmiş farklı türemeler olabileceklerini bir ihtimal olarak görmekteyim. Yani bir ihtimal olarak, SERAP, ŞARAP ve ŞEREF kelimeleri Ön Türk dili ortak kökünden ayrışmıştır diyebiliriz. Açıkçası bu olasılık geçmişte Hint Avrupa diye bir eski ortak dil kökünün var olmuş olma ihtimalinden daha yüksektir. Transkripsiyonumuza esasen ŞARAP kelimesinin ŞEREF okunuşu dışında bir de E ve A ayrımı yapılmamış olmasından dolayı SERAP okunuşu da yapılabiliyor. Anlaşılan yazar alfabe transkripsiyonunu bilinçli olarak böyle yapmış çünkü çok sayıda kelimelerin her birinin farklı okunuşlarının da farklı anlamları ile tümce içerisinde bütünlük sağladığı görülecektir.